Một góc nhìn khác về câu chuyện bé Vân An, nhân một ngày đặc biệt.

Một góc nhìn khác về câu chuyện bé Vân An, nhân một ngày đặc biệt.

Mình phải đợi rất lâu, sau khi câu chuyện đã được lắng xuống, nỗi phẫn uất của mọi người đã được xoa dịu, để hi vọng thông điệp mình truyền đạt được mọi người lắng nghe nhiều hơn.

Đầu tiên, những gì và Trang và Thái gây ra, đã được pháp luật phán xét, mình ko bàn ở đây nữa, vì đã có quá nhiều bài viết nhắc đến rồi. Vấn đề mình trăn trở là liệu án tử hình có giúp giảm đi tình trạng trẻ em bị bạo hành bởi mẹ kế/ cha dượng hay không? Mình tin là không, bởi vì hàng ngày vẫn xảy ra nhiều vụ án đau lòng, chỉ có điều không được viral như vụ án bé V.A mà thôi.

Mình luôn suy nghĩ mãi: “Tại sao những người mẹ kế/ cha dượng lại bạo hành con riêng của vợ/ chồng mình? Trong khi bản chất con người, đa số đều rất dễ mềm lòng trước trẻ em?”. Quan điểm cá nhân của mình, có một số lý do liên quan đến văn hóa – xã hội Việt Nam như sau:

1/ Định kiến về mối quan hệ “mẹ ghẻ – con chồng” trong văn hóa Việt Nam.

Thể hiện qua các câu chuyện cổ tích như Tấm Cám, các câu ca dao tục ngữ như “Mấy đời bánh đúc có xương. Mấy đời mẹ ghẻ mà thương con chồng” …. Chúng ta lớn lên với một định kiến tự nhiên “Mẹ ghẻ phải là người xấu, luôn đối xử xấu với con chồng”, chính điều này đã góp phần dẫn đến tư tưởng và hành động không đúng. Và chính định kiến đó khiến những đứa trẻ sinh ra tâm lý kì thị người cha/mẹ mới của mình, điều này làm cho quá trình kết nối và tạo dựng tình cảm mẹ – con khó khăn hơn rất nhiều. Ngày mình còn bé, tầm lớp 2-3 gì đó, mình cũng đinh ninh “mẹ ghẻ sẽ là người luôn độc ác”, may nhờ cô Nguyễn Phương Thúy đã giải thích và giúp mình hiểu, trên đời có rất nhiều người mẹ kế tốt bụng. Tới tận bây giờ, mình vẫn luôn biết ơn về sự giáo dục ấy, nó giúp mình rất nhiều trong việc hình thành nhân cách. Giả sử Trang lớn lên với tư tưởng, mẹ kế cũng là một người mẹ tốt, liệu mọi việc có khác đi hay không?

2/ Sự phán xét người khác tùy tiện trong xã hội Việt Nam.

Chính điều này dẫn đến sự kì thị không đáng có. Một người mẹ đẻ/ cha ruột đánh và phạt con, sẽ không ai nghĩ là độc ác. Nhưng mẹ kế/ cha dượng hành động tương tự sẽ bị xã hội đánh giá rát nhiều. Họ phải sống trong sự kì thị của những người xung quanh. Mình nghĩ những bức bối và stress từ sự kì thị ấy cũng góp phần đưa đến những hành động cực đoan. Xã hội nên có nhiều bài viết tích cực về mối quan hẹ này, hơn là các bài viết tiêu cực. Nếu chưa có con số thông kê chính xác, thì đừng ai vội có định kiến về “mẹ kế/cha dượng”, mình tin rất nhiều người tốt nhưng chưa được chia sẻ thôi.

3/ Tâm lý và tình cảm trong mối quan hệ mẹ con.

Không ai dạy một người phụ nữ về cách làm mẹ cả, gần như chúng ta đều tự học trong hành trình dài kể từ khi thai nghén. Và ai cũng biết, đó là một hành trình khó khăn như thế nào với người làm mẹ, khi vừa sợ con ngỗ ngược, vừa xử lý hậu quả khi con quậy phá, vừa lo lắng con học hành, ăn uống không tốt … Nhưng có rất nhiều người mẹ kế bất ngờ phải làm mẹ mà không trải qua hành trình tích lũy ấy, đâu ai dạy họ cách làm mẹ như thế nào, mình nghĩ họ sẽ bối rối lắm khi trở thành cha/mẹ của một đứa trẻ xa lạ. Có nên chăng, những người mẹ kế/cha dượng trẻ nên có 1 khóa học về cách làm cha làm mẹ, lường trước những thách thức mình sắp gặp phải … Học cách để yêu thương một người xa lạ rất khó, hành trình đó nên tràn đầy sự động viên và khích lệ thay vì nghi ngờ và chỉ trích.

4/ Quan điểm sai lầm khi chia đều con trong các án ly hôn. Vấn đề này phức tạp nên mình sẽ có bài chia sẻ riêng, sâu hơn.

Mong rằng, từ những vụ án bạo hành trẻ em điển hình, xã hội quan tâm nhiều hơn đến gốc rễ vấn đề, đến việc làm sao để không còn xảy ra những vụ án đau lòng tương tự, nhiều hơn là quan tâm đến án tử hình dành cho nghi phạm.